भारतात दिल्या जाणाऱ्या 10आर्थिक सेवा

भारतीय बाजारात मागणीनुसार पुरवठा वाढत आहेत आणि आर्थिक उपाय यांच्यामुळे भारतातील वैविध्यपूर्ण आणि व्यापक वित्तीय सेवा उद्योग वेगाने वाढत आहे. भारतीय वित्तीय सेवा उद्योगात अनेक प्रमुख उपविभाग आहेत. यामध्ये म्युच्युअल फंड, पेन्शन फंड, विमा कंपन्या, स्टॉक ब्रोकर्स, संपत्ती व्यवस्थापक, आर्थिक सल्लागार कंपन्या आणि व्यावसायिक बँकांचा समावेश आहे, परंतु ते मर्यादित नाहीत- लहान देशांतर्गत खेळाडूंपासून ते मोठ्या बहुराष्ट्रीय कंपन्यांपर्यंत. सेवा विविध क्लायंट बेससाठी प्रदान केल्या जातात- ज्यामध्ये व्यक्ती, खाजगी व्यवसाय आणि सार्वजनिक संस्था यांचा समावेश आहे. 
10 प्रकारच्या आर्थिक सेवा:
1 बँकिंग 
2 व्यावसायिक सल्लागार 
3 संपत्ती व्यवस्थापन •
4 म्युच्युअल फंड •
 5  विमा  
6  शेअर बाजार
7 कोषागार/कर्ज साधने
8 कर/ऑडिट सल्ला •
9 भांडवल पुनर्रचना •
10 पोर्टफोलिओ व्यवस्थापन

1. बँकिंग बँकिंग उद्योग हा भारताच्या वित्तीय सेवा उद्योगाचा कणा आहे. देशात अनेक सार्वजनिक क्षेत्रातील (२७), खाजगी क्षेत्र (२१), विदेशी (४९), प्रादेशिक ग्रामीण (५६) आणि शहरी/ग्रामीण सहकारी (९५,०००+) बँका आहेत. या विभागामध्ये ऑफर केलेल्या आर्थिक सेवांमध्ये हे समाविष्ट आहे: वैयक्तिक बँकिंग (खाती तपासणे, बचत खाती, डेबिट/क्रेडिट कार्ड इ.) व्यवसाय बँकिंग (व्यापारी सेवा, खाते तपासणे आणि व्यवसायांसाठी बचत खाती, ट्रेझरी सेवा इ.) कर्जे (व्यवसाय कर्ज, वैयक्तिक कर्ज, गृह कर्ज, ऑटोमोबाईल कर्ज, कार्यरत-भांडवल कर्ज इ.) बँकिंग क्षेत्र भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) द्वारे नियंत्रित केले जाते, जे विभागाची तरलता, भांडवलीकरण आणि आर्थिक आरोग्याचे परीक्षण आणि देखरेख करते.

3. संपत्ती व्यवस्थापन या विभागामध्ये ऑफर केलेल्या वित्तीय सेवांमध्ये ग्राहकांची आर्थिक उद्दिष्टे, जोखीम प्रोफाइल यावर आधारित कर्ज, इक्विटी, म्युच्युअल फंड, विमा उत्पादने, डेरिव्हेटिव्ह्ज, संरचित उत्पादने, कमोडिटीज आणि रिअल इस्टेट यासह विविध आर्थिक साधनांमध्ये ग्राहकांच्या संपत्तीचे व्यवस्थापन आणि गुंतवणूक यांचा समावेश आहे.

 4. म्युच्युअल फंड  सेवा प्रदाते विविध मालमत्ता वर्ग, प्रामुख्याने कर्ज आणि इक्विटी-लिंक्ड मालमत्ता असलेल्या फंडांमध्ये व्यावसायिक गुंतवणूक सेवा देतात. शेअर बाजार आणि कर्ज उत्पादनांच्या तुलनेत म्युच्युअल फंड सोल्यूशन्ससाठी खरेदी-इन सामान्यतः कमी असते. ही उत्पादने भारतात खूप लोकप्रिय आहेत कारण त्यांच्यात सामान्यतः कमी जोखीम, कर लाभ, स्थिर परतावा आणि विविधतेचे गुणधर्म आहेत. कमी-जोखीम संपत्ती गुणक म्हणून लोकप्रियतेमुळे म्युच्युअल फंड विभागामध्ये गेल्या पाच वर्षांत व्यवस्थापनाखालील मालमत्तेमध्ये दुप्पट वाढ झाली आहे

5. विमा या विभागातील आर्थिक सेवा ऑफर प्रामुख्याने दोन श्रेणींमध्ये दिल्या जातात: • सामान्य विमा (ऑटोमोटिव्ह, घर, वैद्यकीय, आग, प्रवास इ.) • जीवन विमा (टर्म-लाइफ, मनी-बॅक, युनिट-लिंक्ड, पेन्शन योजना इ.) विमा उपाय व्यक्ती आणि संस्थांना अनपेक्षित परिस्थिती आणि अपघातांपासून संरक्षण करण्यास सक्षम करतात. या उत्पादनांसाठीचे पेआउट उत्पादनाचे स्वरूप, वेळ क्षितीज, ग्राहक जोखीम मूल्यांकन, प्रीमियम आणि इतर अनेक प्रमुख गुणात्मक आणि परिमाणात्मक पैलूंनुसार बदलतात. भारतात, जीवन विमा (24) आणि सामान्य विमा (39) श्रेणींमध्ये विमा पुरवठादारांची मजबूत उपस्थिती आहे. विमा बाजार भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरण (IRDAI) द्वारे नियंत्रित केला जातो

6. शेअर बाजार शेअर बाजार विभागामध्ये भारतीय शेअर बाजारातील (नॅशनल स्टॉक एक्स्चेंज आणि बॉम्बे स्टॉक एक्स्चेंज) विविध इक्विटी-लिंक्ड उत्पादनांमध्ये ग्राहकांसाठी गुंतवणूक उपाय समाविष्ट आहेत. ग्राहकांना मिळणारा परतावा भांडवलाच्या वाढीवर आधारित असतो - इक्विटी सोल्यूशनच्या मूल्यातील वाढ आणि/किंवा लाभांश - आणि कंपन्यांनी त्यांच्या गुंतवणूकदारांना केलेले पेआउट

7. कोषागार/कर्ज साधने या विभागामध्ये ऑफर केल्या जाणाऱ्या सेवांमध्ये सरकारी आणि खाजगी संस्था बाँड्स (कर्ज) मध्ये गुंतवणूक समाविष्ट आहे. रोखे जारीकर्ता (कर्जदार) गुंतवणूक कालावधीच्या शेवटी गुंतवणूकदाराला निश्चित पेमेंट (व्याज) आणि मूळ परतफेड ऑफर करतो. या विभागातील साधनांच्या प्रकारांमध्ये सूचीबद्ध बॉण्ड्स, नॉन-कन्व्हर्टेबल डिबेंचर, कॅपिटल-गेन बाँड्स, GoI बचत रोखे, कर-मुक्त बाँड इ.
8. कर/ऑडिट सल्ला या विभागामध्ये कर आणि ऑडिटिंग डोमेनमधील आर्थिक सेवांचा मोठा पोर्टफोलिओ समाविष्ट आहे. हे सेवा डोमेन वैयक्तिक आणि व्यावसायिक क्लायंटच्या आधारावर विभागले जाऊ शकते. ते समाविष्ट आहेत: कर – वैयक्तिक (कर दायित्व निश्चित करणे, कर-रिटर्न भरणे, कर-बचत सल्लागार इ.) कर – व्यवसाय (कर दायित्व निश्चित करणे, हस्तांतरण किंमत विश्लेषण आणि संरचना, जीएसटी नोंदणी, कर अनुपालन सल्लागार इ.)

9. भांडवल पुनर्रचना या सेवा प्रामुख्याने संस्थांना दिल्या जातात आणि नफा वाढवण्यासाठी किंवा दिवाळखोरी, अस्थिर बाजार, तरलता क्रंच किंवा प्रतिकूल टेकओव्हर यांसारख्या संकटांना प्रतिसाद देण्यासाठी भांडवली संरचनेची (कर्ज आणि इक्विटी) पुनर्रचना यांचा समावेश होतो. या विभागातील आ9र्थिक उपायांच्या प्रकारांमध्ये सामान्यत: संरचित व्यवहार, कर्जदार वाटाघाटी, प्रवेगक M&A आणि भांडवल उभारणी यांचा समावेश होतो.

10. पोर्टफोलिओ व्यवस्थापन या विभागामध्ये समाधानांची एक अत्यंत विशिष्ट आणि सानुकूलित श्रेणी समाविष्ट आहे जी क्लायंटला पोर्टफोलिओ व्यवस्थापकांद्वारे त्यांच्या आर्थिक उद्दिष्टांपर्यंत पोहोचण्यास सक्षम करते जे क्लायंटसाठी विस्तृत मालमत्तेचे (कर्ज, इक्विटी, विमा, रिअल इस्टेट इ.) विश्लेषण करतात आणि गुंतवणुकीचे ऑप्टिमाइझ करतात. 

  Refrnce/inform.sources by google  and invest india